Choć w roku 2019 jedno z naszych spotkań poświęcone było powstaniom śląskim, to w bieżącym roku postanowiliśmy ponownie wrócić do tematu. Dlaczego? Otóż w tym roku przypada 100 rocznica wybuchu drugiego powstania śląskiego. Mało kto wie, że to właśnie ten zryw był zakończony sukcesem. Po sześciu dniach walki została rozwiązana niemiecka policja Sipo. W jej miejsce została utworzona policja mieszana, składająca się po połowie z Polaków i Niemców.
I tak 06 lutego 2020r w gościnnnych progach Miejsko-Powiatowej Biblioteki Publicznej im. K.K. Baczyńskiego w Dzierżoniowie kolejną lekcję: “Powtórkę z historii Śląska” poprowadził dr hab. Tomasz Przerwa z Uniwersytetu Wrocławskiego. I jak na powtórkę przystało prowadzący zaczął od pytań skierowanych do słuczaczy. Zresztą pytania pojawiały się w ciągu całego spotkania i bardzo pomagały w zrozumieniu niełatwej historii Śląska.
Mówca przypomniał ówczesną sytuację polityczno-społeczną na Śląsku. Jak też co wynikało z Traktatu Wersalskiego dla Polski, z artykułu 88 oraz aneksu do niego. Wiemy, że Traktat Wersalski kończył I wojnę światową i ustałał powojenny porządek Europy i świata. /Jest to bardzo ciekawy dokument, który można czytać, bowiem jest publikowany w Internecie/.
Historycy ciągle oceniają ówczesne wydarzenia i pojawiają się coraz to nowe spojrzenia na powstania śląskie. Setna rocznia ich wybuchu sprzyja temu, aby zgłębiać temat. Ale to nasze współczesne spojrzenie decyduje o tym jak myślimy o nich. Czy była to rewolucja? Czy wojna domowa a może wojna polsko-niemiecka czy wojna hybrydowa?
W dalszej kolejności wykładu został przypomniany przebieg powstań oraz rola Komisji międzynarodowej, złożonej z 4 członków, mianowanych przez Stany Zjednoczone Ameryki, Francję, Anglię oraz Włochy, która sprawowała władzę na obszarze plebiscytowym.
Inne stawiane pytania i odpowiedzi to: - kto sprzyjał powstańcom, jakie były wizje Europy Anglików, Włochów a jakie Francuzów i, czy rząd Polski uczestniczył w powstaniach, czy pomagał powstańcom czy nie? A jaka była rola rządu niemieckiego? Co wynikało z przeprowadzonego plebiscytu i o szczególnej roli Wojciecha Korfantego w II i III powstaniu. Liczne slajdy, mapy uzupełniały treść wypowiedzi dr Tomasza Przerwy a słuchaczy zmuszały do skupienia i podążania za nimi.
Warto zastanowić się jak wyglądałaby dziś Polska, gdyby nie powstania śląskie.
ZM