W latach 1914–1920 polscy pisarze walczyli w Legionach, w kampaniach Wielkiej Wojny, byli korespondentami wojennymi, pracownikami propagandy wojskowej. Jako świadkowie uwiecznili działania przygotowujące do życia w niepodległej Polsce. W dwudziestoleciu międzywojennym swobodnie uprawiali swą twórczość, a po wybuchu II wojny światowej znów stanęli przed wyzwaniem utraty suwerenności. Szkice o pisarzach na emigracji i uprawiających pisarstwo w PRL to przywracanie także pamięci o twórcach zakazanych.
